Kennisbank
20 jaar PIM Trendrapporten: Een rijke geschiedenis van marketinginzichten
2025 markeert een bijzondere mijlpaal in de marketingwereld. Op 30 januari presenteren we het 20e PIM Trendrapport, geschreven door het gerenommeerde bureau Trendsactive. Dit jubileumrapport belooft opnieuw dé gids te zijn voor de trends die de toekomst van marketing gaan vormgeven. Maar voordat we vooruitkijken, nemen we een moment om stil te staan bij de rijke geschiedenis van deze invloedrijke trendrapporten.
In de afgelopen twee decennia zijn de PIM Trendrapporten uitgegroeid tot een onmisbare bron van kennis en inspiratie voor marketingprofessionals. Van de opkomst van digitalisering tot de transformatie naar klantgericht denken: elk rapport weerspiegelt de belangrijkste veranderingen en uitdagingen in het vakgebied. De eerste stappen werden gezet door Egbert Jan van Bel, die van 2004 tot 2009 de pen voerde en de basis legde voor deze invloedrijke traditie. In de jaren daarna hebben diverse trendwatcher de pen overgenomen. Nadine Ridder kwam in 2022 met het rapport over Diversiteit en inclusiviteit in marketing. Daarna volgde de winnaar van Koffiedik Kijken 2024 Kristel Vanderlinden. We gaan van nieuw naar oud in de onderstaande terugblik!
In de afgelopen twee decennia zijn de PIM Trendrapporten uitgegroeid tot een onmisbare bron van kennis en inspiratie voor marketingprofessionals. Van de opkomst van digitalisering tot de transformatie naar klantgericht denken: elk rapport weerspiegelt de belangrijkste veranderingen en uitdagingen in het vakgebied. De eerste stappen werden gezet door Egbert Jan van Bel, die van 2004 tot 2009 de pen voerde en de basis legde voor deze invloedrijke traditie. In de jaren daarna hebben diverse trendwatcher de pen overgenomen. Nadine Ridder kwam in 2022 met het rapport over Diversiteit en inclusiviteit in marketing. Daarna volgde de winnaar van Koffiedik Kijken 2024 Kristel Vanderlinden. We gaan van nieuw naar oud in de onderstaande terugblik!
De toekomst is vrouwelijk - inzichten van Kristel Vanderlinden
Een onbenutte potentieVolgens Kristel is het bewustzijn rond de potentie van vrouwen in productontwikkeling, marketing en nieuwe diensten de afgelopen jaren sterk gegroeid – maar er is nog een wereld te winnen.
“Het gaat niet alleen om gelijke rechten, maar ook om het erkennen van de structurele onderbediening van vrouwen. Denk aan producten die minder goed werken voor vrouwen, UX/UI-ontwerpen die essentiële behoeften missen, en markten waarin de enorme koopkracht van vrouwen vaak wordt onderschat. Dat moet anders,” aldus Kristel.
Innovatie gericht op vrouwen
De ontwikkelingen zijn veelbelovend: van wearables die specifiek inspelen op vrouwelijke behoeften tot biotechnologieën zoals kunstmatige baarmoeders. Maar ook op het gebied van klantbeleving is er nog veel te doen, met een verschuiving naar een écht vrouwelijke customer experience.
“Vrouwelijke innovatie en data staan niet langer in de schaduw, maar vormen de kern van toekomstgerichte technologieën en marktkansen,” zegt Kristel. “Deze verschuiving is geen tijdelijke trend; het markeert het begin van een revolutionaire transformatie die de manier waarop we innovatie en groei definiëren voorgoed zal veranderen.”
Wat betekent dit voor de toekomst?
Kristel verwacht dat de komende vijf jaar een sterke groei laten zien in innovatie specifiek gericht op vrouwen, ook wel FEMinnovatie genoemd. Denk aan wearables die menstruatie- en hartdata monitoren, of innovaties die sportprestaties verbeteren en veiligheid vergroten. Maar het gaat ook om een bredere bewustwording binnen de marketingwereld: hoe kunnen we deze doelgroep niet alleen bereiken, maar ook beter bedienen?
Nadine Ridder over de kracht van echte verbinding
Als auteur van het rapport “Diversiteit en inclusiviteit in marketing” vroegen we Nadine Ridder welke trend haar het meest is bijgebleven. Ze antwoordde:" De trend die mij het meest is bijgebleven, is dat herkenning in reclame en communicatie niet langer enkel draait om fysieke gelijkenis, maar om gedeelde emoties die mensen met verschillende achtergronden op verschillende momenten met elkaar kunnen delen. Dit verschuift de focus van oppervlakkige representatie naar echte verbinding. Tegelijkertijd betekent dit niet dat representatie er niet toe doet – integendeel, representatie moet een basisvoorwaarde zijn."
Met inzichten zoals deze hebben de PIM Trendrapporten niet alleen trends in kaart gebracht, maar ook diepere veranderingen in marketingdenken blootgelegd.
De beginjaren: Egbert Jan van Bel en de eerste vijf trendrapporten
De eerste vijf PIM Trendrapporten zijn een eerbetoon aan visionair Egbert Jan van Bel. In een tijd waarin marketing werd gedomineerd door traditionele denkbeelden, bracht hij een frisse en vooruitstrevende blik. Elk rapport was een reactie op de uitdagingen van dat moment en bood een blik op de toekomst.- 2004 – Marketing & ICT Trendrapport
De wisselwerking tussen ICT en marketing stond centraal. Thema’s zoals loyaliteit versus retentie en de strijd tussen actiematig en procesmatig werken werden scherp geanalyseerd. - 2005 – The identity is the message
In een tijd van economische onzekerheid draaide alles om vertrouwen. Hoe bouw je het op, hoe behoud je het? Egbert Jan zette vertrouwen neer als de spil van marketingstrategie. - 2006 – Bergopwaarts met hoogtevrees
Innovatie en risicobeheer waren het antwoord op een snel veranderende wereld. Dit rapport benadrukte de balans tussen vooruitgang boeken en de angst om te falen. - 2007 – Achter de muziek aan...
Klantgedreven trends en CRM stonden in de schijnwerpers. Het rapport daagde marketeers uit om écht naar hun klanten te luisteren. - 2009 –What's hot / What's not
Tijdens de economische crisis werden trends scherp tegen het licht gehouden: wat werkte wel, wat niet? Egbert Jan bracht hier de impact van de crisis op marketingstrategie haarscherp in beeld.
De klant centraal: Een blijvende erfenis
Toen we Egbert Jan vroegen welke trend hem het meest is bijgebleven, was zijn antwoord duidelijk: de klant centraal stellen."Bij de start van de PIM Trendrapporten in 2004, 2005 was dat verre van een strategie, laat staan een aandachtspunt bij de marketingbaasjes m/v. Toen moest je serieus missiewerk verrichten om de klant in de boardroom te krijgen, want men zag de klant destijds vaak als een noodzakelijk kwaad."
Inmiddels is klantgerichtheid uitgegroeid tot een volwassen vakgebied. Met concepten zoals Customer Experience, Customer Journeys en technologieën als CRM en analytics, is de klant onmisbaar in iedere strategie. Egbert Jan’s visie heeft niet alleen de basis gelegd voor de PIM Trendrapporten, maar ook de toon gezet voor de moderne marketingwereld.
Klantgericht ondernemen: van trend naar succesformule
Wat begon als een vernieuwend idee, is nu de sleutel tot succes voor moderne organisaties. Klantgericht ondernemen heeft zich ontwikkeld tot een strategische pijler, aangedreven door digitalisering, data-analyse en globalisering. De belangrijkste ontwikkelingen op een rij:- Van productgericht naar klantgericht: Klantbeleving staat centraal, met steeds meer focus op klantinzichten en persoonlijke interacties.
- Technologie als katalysator: CRM, big data en AI maken gepersonaliseerde communicatie en voorspellingen mogelijk. Maatwerk is de nieuwe standaard.
- Klant als partner: Co-creatie en samenwerking met klanten spelen een cruciale rol in innovatie en strategie, vooral in de finance- en techsector.
- Empathie en klantbeleving: Emotionele verbinding en uitzonderlijke ervaringen zijn essentieel voor klantloyaliteit, waarbij tools zoals NPS bedrijven scherp houden.
- Van kostenpost naar waardecreatie: Klantgerichtheid levert duurzame groei en innovatie op, met voorbeelden als Coolblue en bol.com die dit succesvol inzetten.
Wat brengt de toekomst?
Volgens Egbert Jan zullen technologische, maatschappelijke en politieke ontwikkelingen klantgericht ondernemen en marketing ingrijpend blijven veranderen. Hij wijst op vier dominante trends:1. Hyperpersonalisatie door AI
AI zal klantgericht ondernemen transformeren naar een ongekend niveau van personalisatie. Dankzij algoritmes en machine learning kunnen bedrijven individuele voorkeuren steeds beter voorspellen en real-time inspelen op behoeften. Stel je een retailer voor die jouw koopgedrag, agenda en zelfs het weer analyseert om precies het juiste product op het juiste moment aan te bieden. Dit is geen toekomstmuziek, maar een realiteit die steeds dichterbij komt.
2. Privacy en ethiek als randvoorwaarden
Met strengere regelgeving, zoals GDPR, en kritische consumenten worden privacy en ethiek essentieel. Transparantie over datagebruik en een ethische aanpak zijn niet langer optioneel, maar vereisten om vertrouwen en loyaliteit op te bouwen. Bedrijven die hierin uitblinken, worden beloond met de steun van hun klanten.
3. Digitale transformatie herdefinieert klantbeleving
Technologieën zoals AR, VR en de metaverse bieden ongekende mogelijkheden om fysieke en digitale werelden te combineren. Spraak- en gebaarinterfaces maken interactie intuïtiever, terwijl blockchain voor meer transparantie zorgt. Deze innovaties zullen de norm worden in de klantervaring.
4. Duurzaamheid als kernwaarde
Consumenten eisen meer dan ooit duurzame producten en transparantie over de CO₂-impact van bedrijven. Circulaire modellen, tweedehandsplatforms en groene marketing zijn in opkomst. Bedrijven die duurzaamheid integreren in hun strategie, winnen niet alleen klanten, maar dragen ook bij aan een betere wereld.
Van klantgericht naar mensgericht ondernemen
Egbert Jan benadrukt dat de focus verschuift van klantgericht naar mensgericht ondernemen. Gelukkige medewerkers leiden tot betere klantrelaties, en empathische technologie maakt interacties menselijker. Bedrijven worden daarnaast belangrijke spelers in maatschappelijke thema’s, zoals inclusiviteit en klimaatneutraliteit.Zijn laatste boodschap is krachtig: "De uitdaging ligt in het vinden van balans tussen technologie, privacy en duurzame waarde." Dit is geen visie die enkel inspireert, maar een oproep aan bedrijven om dapper te zijn en bewuste keuzes te maken.
Vier 20 jaar marketinginzichten op Trendfest!
Deze bijzondere mijlpaal verdient een feestje! Op 30 januari vieren we samen met marketingprofessionals, visionairs en pioniers 20 jaar PIM Trendrapporten. Tijdens Trendfest, op de Hogeschool van Amsterdam, kijken we niet alleen terug op twee decennia vol inzichten, maar ontdekken we ook hoe jouw organisatie klaar kan zijn voor de toekomst.Laat je inspireren door het verleden en bereid je voor op wat komt. Samen bouwen we verder aan een toekomst waarin marketing blijft innoveren en groeien. Mis het niet!
Tot ziens op Trendfest!
